In 2016 hielp de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) - The UN Migration Agency - 4.635 migranten in Nederland met hun vrijwillige terugkeer naar het land van herkomst.
IOM ondersteunt migranten gedurende het hele traject, van voorbereiding tot herintegratie.
Of de herintegratie in het eigen land uiteindelijk lukt hangt van veel factoren af.
Santoso (gefingeerde naam), die na een lang verblijf in Nederland terugkeerde naar Indonesië, laat zijn licht schijnen over zijn plan van aanpak.
Tekst: Olivier Sprée (IOM)
Fotografie: Garin
WERK
Santoso verbleef ruim twintig jaar in Nederland. In 2016 keerde hij terug naar zijn geboortegrond in Bandung, West Java, Indonesië.
"Kort na aankomst realiseerde ik me dat mijn oorspronkelijke plan nog te groot was. Ik moest met kleine stappen weer iets opbouwen."
Zijn plan was aanvankelijk om een restaurant te beginnen. Hij werkte immers al zijn hele leven in de horeca.
Maar hij bedacht zich en besloot een scooter aan te schaffen om een taxibedrijfje te beginnen. Dat was relatief makkelijk op te starten, met genoeg klanten in een stad als Bandung die ruim 2,5 miljoen inwoners telt.
Sport
Santoso heeft een passie voor honkbal. Hij meldde zich aan bij de lokale honkbalclub 'Refugees'. Al snel werd hij aangenomen als coach van het Bandung Hogeschool studententeam.
"Honkbal heeft me altijd veel gegeven. Ook nu weer. Het studententeam dat ik coach biedt me naast een uitlaatklep ook de mogelijkheid de mensen hier weer te leren kennen."
Herinnering
De Indonesische gemeenschap in Nederland is groot. Met die kennis migreerde Santoso in de jaren negentig naar het land dat hij vooral kende van de verhalen van zijn ouders.
Zijn sociale netwerk was breed en bestond uit zowel Indonesiërs als Nederlanders. Hij vond meestal werk, maar de laatste jaren voor zijn terugkeer werd dat steeds moeilijker wegens het ontbreken van een verblijfsstatus.
"Ik heb goede en slechte dingen meegemaakt in Nederland. Hoe dan ook is een deel van mij Nederlands. Ajax volg ik nog steeds. Ik gebruik de Hollandse nuchterheid bij mijn nieuwe start hier in Indonesië en koester de mooie herinneringen."
contact
De eerste periode in Nederland herinnert Santoso zich nog goed. De overgang was groot. Bellen naar het thuisfront deed hij vanwege de kosten niet zomaar en alleen op gezette tijden. Hij had regelmatig heimwee.
Nu hij terug is in Indonesië komt dat gevoel soms terug, in omgekeerde richting: heimwee naar Nederland. Maar dankzij de technologische ontwikkelingen in de afgelopen decennia is dat minder erg dan toen.
"Door de smartphone en mobiel internet is het makkelijk om contact te hebben met mijn familie en vrienden in Nederland. De afstand lijkt niet zo groot. Soms heb ik het gevoel dat ik nog niet helemaal weg ben uit Nederland."
Na een voorbereidingstraject in Nederland implementeren migranten, die vrijwillig met IOM zijn teruggekeerd, hun herintegratieplan met hulp van het lokale IOM kantoor in het land van herkomst. De financiële ondersteuning wordt gebruikt voor bijvoorbeeld het opstarten van een bedrijfje, educatie, huisvesting en gezondheidszorg. IOM geeft gedurende een periode van een jaar begeleiding, waarna gerapporteerd wordt over de ontwikkelingen.
Voor meer informatie over de IOM-hulpprogramma's in Nederland klik hier
